ژاکلین دردریان، ترانهسرا، آهنگساز و خواننده ارمنیتبار ایرانی، روز یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ (۷ سپتامبر ۲۰۲۵) در لسآنجلس پس از چند سال نبرد با بیماری سرطان در ۷۳ سالگی چشم از جهان فروبست.
دردریان، فرزند ویگن – ستاره نامدار موسیقی پاپ ایران و ملقب به «سلطان جاز ایران» – و اُلگا، نخستین همسر او بود. او در ۲۸ آذر ۱۳۳۱ در تهران زاده شد و خواهری دوقلو به نام آیلین داشت که در عرصه بازیگری شناختهشده است.
جایگاه هنری و همکاریها
ژاکلین از دهه ۱۳۵۰ خورشیدی وارد عرصه موسیقی شد و بهسرعت به یکی از نخستین و برجستهترین ترانهسرایان زن در موسیقی پاپ ایران بدل گشت. ویژگی منحصربهفرد او، ترکیب سرایش ترانه با ساخت ملودی بود؛ تواناییای که به گفته بسیاری، سبک شخصی و نوآورانهای برای او رقم زد.
او با بسیاری از چهرههای شاخص موسیقی پاپ همکاری داشت؛ از جمله گوگوش، شهره صولتی، مهستی، ابی، معین، ستار، سیاوش قمیشی، اندی، لیلا فروهر، مارتیک، شکیلا و نوشآفرین. با اینهمه، بیشترین پیوند هنری او با شهره صولتی رقم خورد؛ بسیاری از ترانههای پرآوازه صولتی – از آلبومهای «قصهگو»، «عطر»، «سفر» و «هوس» – سروده و ساخته ژاکلین بودند.
از میان آثار ماندگار او، ترانه «پرنده» با صدای گوگوش همچنان در حافظه جمعی موسیقی پاپ ایران جایگاهی ویژه دارد.
آفرینشهای مستقل
ژاکلین تنها به همکاری با دیگر خوانندگان بسنده نکرد، بلکه آلبومهایی با صدای خود نیز منتشر کرد؛ از جمله «آشتی»، «اشک پنهونی»، «برای تو»، «مافیا»، «شازدهپسر» و «شکوفههای ایران». این آثار نشانگر جستوجوی شخصی او در بازنمایی احساسات و تجربههای فردیاش بودند.
باورها و تجربههای معنوی
او در گفتوگویی با رادیو فردا در دیماه ۱۳۸۹ از تجربههای معنوی الهامبخش خود سخن گفته بود؛ از خوابی درباره امام علی و سفر به مشهد برای زیارت امام رضا. او تأکید داشت که ترانه «پرنده» را پس از این سفر ساخته و آن را نقطه آغاز جدی آهنگسازیاش میدانست.
میراث فرهنگی
ژاکلین در همان گفتوگو به نقش مهم ارمنیان در پیشرفت موسیقی پاپ ایران اشاره کرد و بر پیوند میان فرهنگهای گوناگون در جامعه ایران پای فشرد. او از دشواریهای آغاز کار، استقلال هنری و نیز رنجهای ناشی از بازخوانی بیاجازه برخی ترانههایش سخن گفته بود.
بدرود با جهان
کاترین دردریان، خواهر ژاکلین، در صفحه اینستاگرام خود از «سه سال مبارزه شجاعانه او با مشکلات تندرستی» نوشت و اعلام کرد که او در نزدیکی پدرش ویگن در لسآنجلس به خاک سپرده خواهد شد. ویلیام مانز، همسر ژاکلین در ۴۴ سال گذشته، نیز در پیامی نوشت که او «با دلی زیبا و آرام» از جهان رفت و از همه کسانی که در جریان بیماری به یاری او شتافتند، سپاسگزاری کرد.
ژاکلین دردریان در تاریخ موسیقی پاپ ایران بهعنوان یکی از نخستین و اثرگذارترین زنان ترانهسرا و آهنگساز شناخته میشود؛ هنرمندی که با سرودهها و ساختههایش پلی میان احساس، موسیقی و هویت فرهنگی ایرانی پدید آورد.